Fes Turları

Fas'ın kalbinde, tarihin ve kültürün canlı bir müzesi gibi duran Fez, ziyaretçilerini ilk andan itibaren etkisi altına alıyor. Bu antik imparatorluk şehri, yüzyıllardır süregelen gelenekleri, nefes kesen mimarisi ve canlı atmosferiyle adeta bir zaman yolculuğu vadediyor. Şık otellerin ve modern restoranların antik anıtlarla yan yana durduğu Fez, geçmişin büyüsünü günümüzün konforuyla harmanlıyor.

Fez Medina: Labirent Gibi Sokaklarda Kaybolmak

Fez'in en büyük cazibe merkezi, UNESCO Dünya Mirası Listesi'nde yer alan ve 800'den fazla camiyi barındıran dünyanın en eski Medina'sı (eski şehir). Daracık, labirent gibi sokaklarında kaybolmak, Fez deneyiminin vazgeçilmez bir parçası. Her köşe başında karşınıza çıkan el sanatları atölyeleri, baharat kokularıyla dolu dükkanlar, tarihi medreseler ve çeşmeler, sizi adeta bir masalın içine sürüklüyor.

• Karaouine Üniversitesi: Tarihin ve Bilimin Kesişim Noktası
  Fas'ın Fes şehrinde bulunan Karaouine Üniversitesi (جامعة القرويين), yalnızca Fas'ın değil, tüm dünyanın en köklü eğitim kurumlarından biri olarak tarihe adını altın harflerle yazdırmıştır. 859 yılında Fâtıma el-Fihrî tarafından bir cami olarak kurulan bu yapı, zamanla bir üniversiteye dönüşerek İslam dünyasının en önemli ilim merkezlerinden biri haline gelmiştir. Guinness Dünya Rekorları Kitabı'na göre "dünyanın en eski eğitim kurumu" unvanına sahip olan Karaouine, yüzyıllar boyunca sayısız bilim insanı, düşünür ve aydının yetişmesine katkıda bulunmuştur.

  Kuruluş ve Gelişim:
  Karaouine'nin hikayesi, Tunus'un Kayrevan şehrinden Fes'e göç eden zengin bir ailenin kızı olan Fâtıma el-Fihrî'nin vizyonuyla başlar. Fâtıma, topluma faydalı olacak bir kurum inşa etme amacıyla, mirasından kalan parayla bir cami yaptırmaya karar verir. Bu cami, zamanla çevresinde oluşan ders halkaları ve kütüphanesiyle bir eğitim merkezine dönüşür. Karaouine, İslam Altın Çağı boyunca matematik, astronomi, tıp, felsefe, dilbilim, coğrafya ve teoloji gibi pek çok alanda önemli çalışmalara ev sahipliği yapmıştır.

  Mimari Bir Şaheser:
  Karaouine Üniversitesi'nin bulunduğu cami kompleksi, Fas ve İslam mimarisinin en güzel örneklerinden birini sergiliyor. Yüzyıllar boyunca farklı hanedanlar tarafından yapılan eklemelerle genişleyen yapı, farklı dönemlerin izlerini taşıyor. Kufi hatlarla süslenmiş duvarları, zarif avluları, ahşap oymaları ve çinileriyle Karaouine, adeta bir sanat eseri.

  Karaouine Üniversitesi, yüzyıllar boyunca pek çok önemli ismin yetişmesine katkıda bulunmuştur. İşte bunlardan bazıları:

  • İbn Haldun (1332-1406): Tunuslu ünlü tarihçi, sosyolog ve filozof İbn Haldun, Mukaddime adlı eseriyle tanınır. Karaouine'de eğitim görmüş olan İbn Haldun, tarih felsefesi ve sosyoloji alanlarında önemli çalışmalara imza atmıştır.
  • Muhammed el-İdrisi (1100-1165): Ünlü Müslüman coğrafyacı, haritacı ve gezgin olan el-İdrisi, Sicilya Kralı II. Roger'ın sarayında çalışmış ve dünya haritasının en detaylı versiyonlarından birini çizmiştir. Karaouine'de eğitim gördüğü düşünülen el-İdrisi'nin coğrafya alanındaki çalışmaları, Orta Çağ Avrupa'sını da etkilemiştir.
  • Leo Africanus (yaklaşık 1488-1554): Hasan bin Muhammed el-Vezzan olarak da bilinen Leo Africanus, Kuzey Afrika ve Orta Doğu hakkında önemli bilgiler içeren "Afrika'nın Tanımı" adlı eseriyle tanınır. Karaouine'de eğitim gördüğü bilinen Africanus, coğrafya, tarih ve dilbilim alanlarında önemli çalışmalara imza atmıştır.

  Bu isimlerin yanı sıra, Karaouine Üniversitesi'nde tıp, matematik, astronomi, fıkıh ve tefsir gibi alanlarda da pek çok önemli bilim insanı yetişmiştir. Üniversite, İslam dünyasının kültürel ve entelektüel gelişimine yüzyıllar boyunca önemli katkılar sağlamıştır.

  Günümüzde Karaouine:
  1963 yılında Fas'ın modern devlet üniversitesi sistemine dahil edilen Karaouine, günümüzde de eğitim faaliyetlerine devam etmektedir. Özellikle İslam hukuku, teoloji ve Arap dili alanlarında uzmanlaşmış olan üniversite, hala önemli bir eğitim merkezi olma özelliğini koruyor.

  Karaouine Üniversitesi, sadece Fas'ın değil, tüm insanlığın ortak mirasıdır. Yüzyıllardır bilimin ve eğitimin merkezi olmuş bu köklü kurum, geçmişten günümüze ışık tutmaya devam ediyor.

• Al-Attarine Medresesi: 14. yüzyılda inşa edilen bu medrese, zarif çinileri, ahşap oymaları ve alçı işçiliğiyle göz kamaştırıyor. Medina'nın kalbinde yer alan bu medrese, İslam sanatının en güzel örneklerinden birini sunuyor.
• Chouara Deri Tabakhanesi: Fez'in en ikonik görüntülerinden biri olan Chouara Deri Tabakhanesi, yüzyıllardır aynı geleneksel yöntemlerle deri işlemeye devam ediyor. Renkli boya kazanları ve deri işçilerinin yoğun çalışmaları, etkileyici bir manzara oluşturuyor. Ancak keskin kokulara hazırlıklı olun!

El Sanatları ve Geleneksel Zanaatlar:

Fez, yüzyıllardır el sanatlarının merkezi olmuş. Medina'da dolaşırken karşınıza çıkan zanaatkarlar, geleneksel yöntemlerle bakır işleme, seramik yapımı, ahşap oymacılığı ve kumaş dokumacılığı gibi birçok alanda ustalıklarını sergiliyor. Bu atölyeleri ziyaret ederek hem el sanatlarının inceliklerini görebilir hem de otantik hediyelik eşyalar satın alabilirsiniz.

Fez Mutfağı: Lezzet Şöleni

Fas mutfağının en güzel örneklerini tadabileceğiniz Fez, aynı zamanda bir lezzet durağı. Tajin, kuskus, pastilla ve harira gibi geleneksel yemeklerin tadına bakmadan Fez'den ayrılmayın. Özellikle Fez'e özgü "tanjia" yemeği, mutlaka denenmesi gereken lezzetlerden biri.

• Tajin: Et, tavuk veya sebzelerle hazırlanan ve konik kapaklı toprak kaplarda pişirilen tajin, Fas mutfağının en popüler yemeklerinden biri.
• Pastilla: Güvercin eti, badem ve baharatlarla hazırlanan tatlı ve tuzlu bir börek olan pastilla, Fez'e özgü bir lezzet.
• Nane Çayı: Fas'ın sembolü haline gelen nane çayı, yemeklerden sonra veya günün her saatinde keyifle içiliyor.

Fez'in Çevresi: Keşfedilmeyi Bekleyen Güzellikler

Fez sadece Medina'dan ibaret değil. Şehrin çevresinde de keşfedilmeyi bekleyen birçok güzellik bulunuyor.

• Volubilis: Antik Roma kenti Volubilis, Fez'e yaklaşık bir saat uzaklıkta yer alıyor. İyi korunmuş kalıntıları ve mozaikleriyle bu antik kent, tarih meraklıları için kaçırılmaması gereken bir yer.
• Meknes: Fas'ın dört imparatorluk şehrinden biri olan Meknes, Fez'e yakın bir konumda bulunuyor. Bab Mansour kapısı ve Lahdim Meydanı gibi tarihi yapılarıyla Meknes, görülmeye değer bir şehir.

The Clone (El Clon): Bir TV Efsanesinin İzinde

Brezilya yapımı kült TV dizisi The Clone'un bazı sahnelerinin Fez'de çekilmiş olması, şehre ayrı bir ilgi katıyor. Dizi hayranları, dizinin çekildiği mekanları ziyaret ederek unutulmaz anlar yaşayabilir.

Fez'i Ziyaret Etmek İçin En İyi Zaman:

Fez'i ziyaret etmek için en uygun dönemler ilkbahar (Mart-Mayıs) ve sonbahar (Eylül-Kasım) aylarıdır. Bu dönemlerde hava sıcaklıkları daha ılıman ve gezmek için daha uygundur.

Fez, tarihi, kültürü, mimarisi ve lezzetleriyle unutulmaz bir deneyim sunuyor. Bu büyülü şehri ziyaret ederek kendinizi bir masalın içinde hissedeceksiniz.